Dit is mijn zevende bericht over het herstel na een stembandoperatie.
Ik heb het gevoel, dat dit voorlopig mijn laatste blogbericht is.
In april is er een cyste verwijderd uit mijn linker stemband. Een pittige ingreep voor een stemband en een pittig herstel voor de stemband en voor mij als zangeres.
Waarom voorlopig het laatste bericht? Ik geloof, dat ik nu vooral moet doorgaan. Doorgaan met mijn herstel. De basis is gelegd. Daarmee bedoel ik, dat ik wel door heb wat ik nodig heb. Wat ik nodig heb qua inspanning en wat ik nodig heb qua ontspanning. Een leefstijl ingericht op het kunnen laten presteren van mijn stem. En dat is natuurlijk niet altijd makkelijk. Weten wat je nodig hebt, wil nog niet zeggen, dat je dat ook altijd kunt toepassen. En dat weten we allemaal. Het leven gaat zoals het gaat, maar ik als individu heb wel een grote invloed op mijn welzijn. Fysiek en geestelijk.
Ook dat weten we allemaal. Toch, een herstel voor iets waar je passie ligt doet je dubbel en dwars spiegelen. Gaat het goed, dan ben je gelukkig en voel je hoop voor datgene wat je zo graag doet. Gaat het niet goed, dan lijd je daaronder en de mensen om jou heen ook. Dat is ook een uitdaging, om dat proces bij jezelf te houden.
Wat heb ik o.a. geleerd? Dat ik niet meer altijd wil presteren. Je kunt ook niet altijd presteren. Ik heb al eerder geschreven, dat ik mij laat inspireren door verhalen en ervaringen van topsporters. Ik herken zoveel daarin. Hoe je met je lijf omgaat, het willen uitvoeren van je passie, wat je daarvoor moet doen en moet laten etc. Als levend wezen kun je niet ieder moment van de dag een topprestatie neerzetten. In de praktijk betekent dat voor mij, dat ik na een avondje lachen niet de illusie moet hebben, dat ik daarna nog een concertje zou kunnen weggeven. Niet in alle toonhoogten.
Ik denk nu meer in dagdelen of in dagen. Dat doe ik natuurlijk ook, omdat mijn stemband nog bezig is met herstellen. Ik kan mijn stem simpelweg niet belasten als ik diezelfde avond moet zingen. En prettig kunnen zingen is zo belangrijk voor mij, dat ik daar dus rekening mee houd.
Nog een voorbeeld. Na een uur stemtraining heb ik geleerd te stoppen en even geen verwachting meer te hebben. De training is gedaan, stem is moe. Prima. Het voordeel van de trainingen klinkt ineens in die week, of later, ergens door in mijn stem. Dat heeft te maken met opbouw. Je kunt niet gelijk de 10 kilometer hardlopen. Daar mag je ook een aantal weken of zelfs maanden over doen.
Goed. Ik wil graag delen, in een notendop, wat ik het afgelopen half jaar heb gedaan om vooruit te komen. Ik ben lessen gaan nemen bij collega's en heb mij in de heerlijke rol van student geworpen. Ik had zeer de behoefte om mijn denken over te laten aan een ander. Ik wilde weg van het gepieker en wilde gaan voelen waar ik moest 'zijn' met mijn klanken. Hieronder ga ik een beschrijving geven van wat ik heb gedaan. De methoden die ik noem ga ik niet omschrijven. Ik schrijf alleen mijn eigen ervaringen op. Het is namelijk ook zo, dat als ik bij een docent kwam die specialisatie had in een methode, het niet wilde zeggen, dat we ook alleen maar via die methode werkten. Lichaamswerk is zoveel meer dan werken vanuit een methode. (En een goede les heeft ook veel te maken met de chemie tussen de student en de docent.)
Zeker in de fase waarin ik mij bevond. Met een stemband die niet goed beweegt, heeft het mijn in ziens in het begin van een herstelperiode helemaal geen zin om strak volgens bepaalde technieken te werken. Ik ging op zoek naar mensen waarvan ik het gevoel had, dat ze mij zouden inspireren en het vertrouwen zouden geven in het terugvinden van mijn stem. Ik was ook geinteresseerd in de methoden, maar alleen wanneer ik voelde dat de tijd daar rijp voor was.
Na de operatie ben ik eerst begonnen met logopedie om de spreekstem in het juiste spoor te zetten.
Na een aantal weken ben ik lessen gaan nemen bij een docent Lichtenberger.
Ik vind de methode Lichtenberger een milde methode, gericht op het laten trillen van jouw fysieke systeem. Nogmaals ik beschrijf dit vanuit mijn eigen ervaring.
Er werd mij gevraagd klanken te maken op OE. Dat is een makkelijke klinker. Vriendelijk en soepel om te maken. Ik had mooie klanken. Dat gaf vertrouwen in mijn systeem. Mijn stem was in staat om deze klanken, zonder druk, te maken. Ik had een mooie kern. Wanneer je werkt volgens de Lichtenbergermethode, dan nodig je jezelf uit om te luisteren naar wat zich aandient en om te voelen waar de trillingen plaatsvinden. Door die manier van werken nam ik meer afstand van de druk om te willen presteren. Ik kon simpelweg niet presteren, want ik had geen zangstem meer. In ieder geval niet op het niveau waar ik mijn stem wilde hebben. Ik omschrijf dit proces als 'het wakker trillen van mijn stem'. Als je contact maakt met jouw systeem, jouw lijf, dan voel je jouw plaatsingen, jouw trillingen, jouw fysiek. Iets anders bestaat er niet. Het was duidelijk, dat zodra ik een verwachting kreeg van mijzelf, de stem onmiddellijk uit het spoor schoot. De stem liet zich niet dwingen. De rollen waren omgedraaid. Het was ik die geduld moest beoefenen. Mijn geopereerde stemband was bezig mij uit te nodigen mijn authenticiteit (opnieuw) te ontdekken. Te vertrouwen op wat er is.
Klank maken op een OE is niet moeilijk. Aandachtig luisteren en voelen, dat is lastiger.
Thuis ging ik zingen vanuit het Lichtenberger idee. Ik voelde de behoefte om verder te zoeken. Een lied zingen op OE gaat lastig. Ik was klaar voor een volgende stap.
Hoe kon ik een lied zingen zonder uit de bocht te vliegen? Hoe kon ik bij mijn fysieke basisbeleving en het geluid dat daarbij hoorde blijven? Ik wilde niet terugvallen in willen presteren en daarmee het risico lopen dat ik de stem in opbouw te snel zou dwingen.
Ik ging creatief verder met het Lichtenberger gevoel. Met een hand op mijn hart en een hand op mijn buik bleef ik tijdens het oefenen letterlijk dicht bij mijzelf. Ik lag op bed en zong. Zo hield ik de klanken bij me en stuurde ze niet teveel de ruimte in. Het was een heel goede manier voor mij om bij de fysieke beleving te blijven. Ik zong heel vaak het nummer 'Stay With Me' van Sam Smith.
Terwijl ik dit opschrijf zie ik de schoonheid van deze titel gekoppeld aan mijn wens.
Mijn stem ontwikkelde zich verder. Langzaam en snel overbelast, maar ik voelde dat ik op de juiste weg zat. Door het 'gerommel' heen hoorde ik geluid dat bij mij paste.
En zo kwam ik in de volgende fase. Ik wilde mijn stem gaan versterken en uitbreiden. Ik was niet bang. Checks bij de KNO arts wezen uit, dat de stemband er goed uit zag en iedere keer een beetje meer trilde.
En zo heb ik lessen genomen bij docenten die gespecialiseerd zijn in de Estille Voice Training Methode. In plaats van alleen in de beleving te blijven van hoe en waar het trilde, ging ik aan het werk vanuit standen en aansturing. Bijvoorbeeld, het naar voren plaatsen van mijn geluid om scherpte te krijgen en daardoor meer kern in mijn stem te ontwikkelen. Dat is altijd fijn voor het uithoudingsvermogen van de stem. Hoog en hard zingen? Dat kan met verschillende vormen van druk. Mijn oude manier, met veel onderdruk, die werkt niet meer. Nu pak ik voor een hoog en hard stuk hoge adem en een hoog strottenhoofd. En weer gaat het om de ervaring. Voelt het goed? Waar zit de belasting en waar niet?
En dit zijn maar enkele voorbeelden.
Persoonlijk gezien is een herstelproces een heel interessante weg. Het heeft mij geleerd 'nee' te zeggen tegen situaties. Het toont mij hoeveel passie ik voel voor mijn vak en hoe graag ik mijn lichaam goed behandel om te kunnen functioneren.
Ik doe weer optredens en repetities zonder angst. Onzeker ben ik weleens, maar ik laat dat geen plek innemen. Ik train, ik rust, ik zing, ik kraak, ik rust. Tijdsplanning is heel belangrijk. Schat in wat je kunt. Kun je het niet, kijk dan wat je ervoor kunt doen om het wel te kunnen. Angst belemmert, wees pro-actief.
Omdat ik zo fysiek bezig ben ben ik veel minder zenuwachtig voor het werk dat ik moet doen. Ik ben naar binnen gegaan. Ik moet voor mijzelf zorgen en voelen hoe ik mijn stem kan gebruiken zonder overbelasting. Dat lukt echt nog niet altijd, hoor.
Maar zo verdwijnt steeds meer het idee van wat men van mij wil horen en is er zoveel ruimte ontstaan voor het idee van wat ik van mijzelf wil horen.
Over twee weken heb ik een theater try-out. Een half jaar na de operatie. Ik ben nog niet waar ik wil zijn, maar ik kan die avond gaan draaien. Ik weet het.
En om te citeren uit het boek 'Eenzame Uren' van ultra-loper Jolanda Linschooten:
'De Tijd van Voorbereiden is Voorbij'.
Ik wil jullie hartelijk bedanken voor het lezen van mijn blogberichten.
Bedankt voor de mooie reacties.
Als je mijn eerdere berichten ook wilt lezen, stuur mij dan een bericht.
Esther
